Kiedy ostatnio wyszedłeś z pracy o czasie? Jeśli odpowiedź na to pytanie zajęła Ci więcej niż 10 sekund, zgaduję, że bardzo dawno temu.
Według raportu Hays Poland z 2023 r. aż 85% pracowników pracuje w nadgodzinach, a 51% nie otrzymuje rekompensaty za nadgodziny. Tymczasem osobne badanie amerykańskiej firmy ADP wykazało, że pracownicy w Polsce pracują średnio 4 godziny i 43 minuty tygodniowo w ramach bezpłatnych nadgodzin.
Jasne jest więc, że większość z nas ma problem z wychodzeniem z pracy na czas. I niezależnie od tego, czy jest to wyuczony nawyk pracy ponad siły, uleganie prośbom o nadgodziny w ostatniej chwili, czy po prostu słabe zarządzanie czasem, musimy ponownie ocenić swoją sytuację w zakresie równowagi między pracą a życiem prywatnym.
Pracowanie ponad normę może wydawać się intuicyjnym sposobem na zwiększenie produktywności, ale w rzeczywistości przynosi odwrotny skutek. Nadmierna praca i wynikający z niej stres mogą prowadzić do różnych problemów zdrowotnych, takich jak zaburzenia snu, depresja, zwiększone spożycie alkoholu, cukrzyca, zaburzenia pamięci i choroby serca.
Co więcej, jest to nie tylko szkodliwe dla samopoczucia jednostki, ale wpływa negatywnie także na wydajność pracy, objawiając się częstszymi nieobecnościami i większą liczbą błędów. Wiele wiarygodnych badań i analiz potwierdza negatywne skutki przepracowania, w tym te przeprowadzone przez National Library of Medicine i Światową Organizację Zdrowia.
A zatem, jeśli naprawdę by się nad tym zastanowić, krótkoterminowe korzyści płynące z nadmiernie długich godzin pracy nie są warte długoterminowych konsekwencji. Pracując po godzinach, szkodzisz nie tylko sobie, ale w istocie także firmie, dla której pracujesz. Sarah Green Carmichael z Harvard Business Review nie mogła powiedzieć tego lepiej:
„Historia przepracowania jest dosłownie historią malejących zysków: kontynuuj pracę ponad siły, a będziesz wykonywał coraz gorszą pracę nad coraz bardziej bezsensownymi zadaniami”.
Sugeruję więc, abyś wstrzymał się z zostawaniem po godzinach i spróbował zastosować te pięć strategii, które pomogą Ci wyjść z pracy punktualnie, jednocześnie zapewniając, że maksymalnie wykorzystałeś swoje godziny pracy.
Fot.: Andrea Piacquadio
5 skutecznych sposobów na wychodzenie z pracy o czasie
1. Zaplanuj cele na dany dzień
To bardzo ważny punkt, ale niestety niewiele osób faktycznie go wykonuje. Jeśli nie ustalisz celu do wykonania przed końcem dnia, masz większe szanse na popłynięcie z prądem i zakończenie zmiany z ogromnym stosem niewykonanych zadań.
Wyznaczając konkretne cele na dzień pracy, tworzysz poczucie sensu i kierunku. Na przykład, jeśli jesteś kierownikiem projektu, Twoim celem na koniec dnia może być sfinalizowanie osi czasu projektu lub wysłanie aktualizacji postępów do zespołu. Posiadanie tych celów pomaga utrzymać koncentrację i zapewnia naturalny punkt końcowy dnia pracy.
Tworząc cele na koniec dnia, należy być realistą. Nie próbuj zaplanować więcej, niż jesteś w stanie wykonać. Krótsza lista zadań może wydawać się sprzeczna z intuicją, ale jeśli zwykle zadajesz sobie ponad 10 zadań dziennie i wykonujesz tylko 5 lub 6, zaplanowanie na przykład 3 zadań może pomóc Ci osiągnąć sukces.
Przy mniejszej liczbie zadań łatwiej się skoncentrować, a kiedy te 3 zadania zostaną ukończone, ogarnie Cię poczucie spełnienia. Nawet jeśli ostatecznie wykonasz 5 lub 6 zadań, Twoje cele na koniec dnia zostaną osiągnięte, wprawiając Cię w lepsze samopoczucie, gdy punktualnie wstaniesz od biurka.
2. Ustalaj priorytety i wyznaczaj czas na ukończenie zadań
Teraz gdy cele na dany dzień są już wyznaczone, nadszedł czas, aby nakreślić i ustalić priorytety zadań, które pomogą Ci je osiągnąć.
Ustalanie priorytetów zadań ma kluczowe znaczenie dla efektywnego zarządzania pracą. Zacznij od kategoryzacji zadań na podstawie kryteriów pilności i ważności. Będziesz także musiał określić, ile czasu zamierzasz poświęcić na każde z nich. Przydzielając czas na każde zadanie, staraj się pamiętać o prawie Parkinsona:
„Praca rozszerza się lub kurczy, aby wypełnić czas dostępny na jej ukończenie”.
Mówiąc prościej, ilość czasu, jaką masz na ukończenie zadania, wpływa na to, ile czasu ono faktycznie zajmie. Jeśli dasz sobie dwie godziny, prawdopodobnie ukończysz pracę w tym czasie. Z drugiej strony, jeśli masz cały dzień, zadanie zajmie cały dzień. Bez ustalenia limitów czasowych, ryzykujesz spędzenie nadmiernej ilości czasu na jednym zadaniu, potencjalnie tworząc spory uszczerbek na produktywności.
Bardzo ważne: nie lekceważ czasu potrzebnego na wykonanie zadań. Musisz być realistą. Po drodze możesz napotkać niespodziewane przeszkody lub zakłócenia w pracy, więc uwzględnij pewien bufor w swoich limitach czasowych.
Przypisując działaniom realistyczne limity czasowe, tworzysz ustrukturyzowane ramy, które nie pozwolą Ci nałożyć na siebie zbyt wielu obowiązków i zapewnią dokładniejszą ocenę obciążenia pracą. Po ustaleniu limitów czasowych następnym krokiem jest ich faktyczne przestrzeganie.
Świetnym sposobem na to jest skorzystanie z aplikacji do liczenia godzin pracy lub rejestratora czasu projektów. Te sprytne narzędzia pomogą Ci dokładnie monitorować, ile czasu poświęcasz na każde zadanie i zapewnią cenny wgląd w Twoje wzorce produktywności.
3. Zaplanuj swój czas po pracy
Jeśli masz wizytę lekarską lub specjalne wydarzenie, na które chcesz iść po pracy, wyjście z pracy w momencie zakończenia zmiany staje się bardziej prawdopodobne. Panuje powszechna zgoda co do tego, że zajęcia po pracy skłaniają nas do punktualnego wychodzenia z pracy. Dlaczego więc nie zaplanować by aktywności na każdy dzień?
I nie, nie mam tu na myśli codziennych wizyt u lekarza czy uczestniczenia w specjalnych wydarzeniach! Aktywność po pracy może również oznaczać zaplanowanie wyjścia na siłownię, spotkania z przyjaciółmi, spaceru po parku, ugotowania kolacji do 19:00 itd. Zaplanuj wydarzenia, hobby lub osobiste zobowiązania, aby dać sobie powód do wyjścia na czas.
Świadomość, że czekają na Ciebie konkretne plany, może motywować do wykonania zadań w wyznaczonych godzinach pracy. Pomaga to osiągnąć lepszą równowagę między pracą a życiem prywatnym, a do tego wpaja dyscyplinę w przestrzeganiu ustalonego harmonogramu.
Pamiętaj, aby dodać te aktywności do swojego kalendarza i traktować je jako spotkania, na których MUSISZ być na czas. To poczucie pilności zmotywuje Cię do zrobienia wszystkiego, aby punktualnie wyjść z pracy.
4. Daj sobie 15-20 minut na dokończenie rozpoczętych zadań
Jeśli Twoja zmiana kończy się o 17:00, nie czekaj do 17:00, aby zacząć się zbierać. To pewny sposób na pozostanie w biurze dłużej, niż powinieneś. Zamiast tego przeznacz dedykowany czas, najlepiej 15-20 minut, na dokończenie zadań.
W tym czasie sfinalizuj wszelkie oczekujące zadania, odpowiedz na pilne maile i zorganizuj swoje miejsce pracy na następny dzień. Wyznaczenie tej strefy buforowej tworzy naturalny punkt końcowy dla pracy, sygnalizujący koniec dnia. Zapewnia nie tylko płynniejsze wyjście z trybu pracy, ale także pomaga uniknąć zadań na ostatnią chwilę, które mogą wydłużyć czas pracy.
5. Zmień sposób myślenia o wychodzeniu z pracy na czas
Wychodzenie z biura na czas nie powinno wzbudzać poczucia winy. Nie oznacza braku zaangażowania, lenistwa czy niechęci do współpracowników. Tak długo, jak osiągasz wyznaczone na dany dzień cele, powrót do domu na czas powinien być powodem do radości. To znak, że efektywnie zarządzałeś swoim czasem.
Aby zredukować poczucie winy z powodu wychodzenia z pracy na czas, spróbuj zmienić swoją perspektywę, postrzegając punktualne kończenie pracy jako krok w kierunku dobrego samopoczucia i zrównoważonego życia. Zamiast myśleć: „Wychodzę z pracy”, rozważ sformułowania takie jak „Wracam do domu, aby spędzić czas z rodziną” lub „Idę na siłownię, aby zadbać o zdrowie”.
Ta zmiana mentalna pomoże Ci dostrzec znaczenie wychodzenia z pracy na czas w utrzymaniu zdrowego stylu życia, wspieraniu relacji z ludźmi i angażowaniu się w działania, które budują dobre samopoczucie.
Dlaczego powinieneś wychodzić z pracy na czas
Istnieje kilka istotnych powodów, które sprawiają, że punktualne wychodzenie z pracy jest niezbędne dla zachowania dobrego samopoczucia. Omówiliśmy niektóre z nich w tym artykule, ale teraz przyjrzymy się bliżej, jak ta prosta decyzja może znacząco wpłynąć na różne aspekty Twojego życia.
Przepracowanie nie jest dobre ani dla Ciebie, ani dla Twojej firmy
Nie sposób przecenić wpływu, jaki wydłużone godziny pracy mogą mieć na zdrowie psychiczne i fizyczne. Badania konsekwentnie wykazują, że wydłużone okresy stresu związanego z pracą i przepracowaniem mogą prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych, w tym zwiększonego poziomu stresu i niepokoju.
Wyniki badań Światowej Organizacji Zdrowia sugerują również, że praca przez 55 lub więcej godzin tygodniowo wiąże się z 35% wyższym prawdopodobieństwem wystąpienia udaru mózgu i 17% wyższym prawdopodobieństwem zgonu z powodu choroby niedokrwiennej serca w porównaniu do osób pracujących 35-40 godzin tygodniowo. To wysoka cena za poświęcenie dobrego samopoczucia na ołtarzu pracy.
Oprócz negatywnego wpływu na zdrowie, przepracowanie może również negatywnie wpływać na firmę. Wiele badań wykazało, że długie godziny pracy niekoniecznie prowadzą do zwiększenia produktywności. Zamiast tego, chroniczne przepracowanie i wynikający z niego stres oraz problemy zdrowotne mogą w rzeczywistości przyczyniać się do częstych nieobecności, wyższej rotacji i rosnących kosztów ubezpieczenia zdrowotnego dla firm.
Bez względu na to, jak dobry jesteś w swojej pracy, gdy jesteś zmęczony i wyczerpany długimi godzinami pracy, nie tylko będziesz nieefektywny w wykonywaniu swoich zadań, ale także bardziej narażony na popełnianie błędów.
Badanie Work and Well-being Survey z 2021 r. przeprowadzone przez Amerykańskie Towarzystwo Psychologiczne, w którym wzięło udział 1501 dorosłych pracowników z USA, ujawniło, że 79% pracowników doświadczyło stresu związanego z pracą w miesiącu poprzedzającym badanie.
Prawie 3 na 5 pracowników zgłosiło odczuwanie negatywnych skutków stresu związanego z pracą. Obejmowało to brak zainteresowania, motywacji lub energii u 26% respondentów oraz niechęć do wysiłku w pracy u 19%.
Jaki z tego wniosek? Przepracowanie nie tylko zagraża zdrowiu, ale także poważnie obniża efektywność w miejscu pracy.
Wychodzenie z pracy na czas zwiększa równowagę między życiem zawodowym a prywatnym
Ach, tak, równowaga między życiem zawodowym a prywatnym. Czyż nie to wszyscy lub prawie wszyscy chcemy osiągnąć? Właśnie dlatego równowaga stała się tematem tak wielu książek i seminariów samopomocy.
Nie jestem certyfikowanym trenerem personalnym ani guru produktywności, ale mogę z całą pewnością powiedzieć, że jednym z kroków, które możesz podjąć, aby zbliżyć się do nieuchwytnej równowagi między życiem zawodowym a prywatnym, jest niespędzanie całego dnia w biurze.
Punktualne wychodzenie z pracy stanowi cenną okazję do oderwania się od obowiązków zawodowych i poświęcenia czasu na czynności, które przynoszą osobistą radość i spełnienie.
Niezależnie od tego, czy jest to spotkanie towarzyskie z przyjaciółmi, spokojny spacer z psem, czy wreszcie zagłębienie się w książkę cierpliwie czekającą na półce, te pozornie proste przyjemności odgrywają kluczową rolę w ładowaniu baterii psychicznych i emocjonalnych. Dzięki nim możesz wrócić do pracy z odświeżonym nastawieniem i odnowioną motywacją.
Wychodzenie na czas zmusza do dyscypliny
Wszyscy wiemy, że dyscyplina jest ważna dla osobistego i zawodowego sukcesu. Nawet coś tak prostego, jak codzienne wychodzenie z pracy na czas, może być sposobem na zmuszenie się do większej dyscypliny w zarządzaniu czasem.
Wróćmy do prawa Parkinsona: „Praca rozszerza się lub kurczy, aby wypełnić czas dostępny na jej ukończenie”. Jeśli będziesz zwlekać z pracą i przeciągać terminy, z pewnością posiedzisz dłużej w biurze.
Jeśli jednak wyznaczysz sobie jasne i niepodlegające negocjacjom cele, będziesz zmuszony do ukończenia zadań i projektów w wyznaczonym czasie. Nakładając limit na swoje godziny pracy, zmuszasz się do większej dyscypliny, priorytetyzacji zadań, podejmowania skutecznych decyzji i unikania prokrastynacji.
Podsumowanie
Nie ma nic złego w przepracowaniu kilku dodatkowych godzin od czasu do czasu, zwłaszcza jeśli kochasz swoją pracę. Jeśli jednak spędzasz w biurze więcej czasu niż to konieczne, odczuwasz spadek motywacji lub doświadczasz uporczywej mgły umysłowej, może to oznaczać, że Twoje ciało woła o pomoc.
Zrób krok w tył i ponownie oceń swoją równowagę między życiem zawodowym a prywatnym. Dowody są jasne: chroniczne przepracowanie nie jest dobre ani dla Ciebie, ani dla Twojej firmy. Zrób więc przysługę sobie i swojemu pracodawcy, wypróbowując pięć strategii opisanych w tym przewodniku.
Pomogą Ci one przejąć kontrolę nad dniem pracy i załatwić to, co musisz zrobić przed końcem zmiany. To z kolei pozwoli Ci opuścić biuro na czas, abyś mógł naładować baterie i być w optymalnej formie na następny dzień pracy. Powodzenia!
